جمله کلیشه ای برای سوگیری تایید :
"من با توجه به شواهد و مدارک عینی و کمابیش براساس تحلیل های منطقی تصمیم می گیرم."
ما برای اینکه خودمان را به منطقی و عقلایی بودن ایده هایمان متقاعد کنیم به دنبال شواهدی می گردیم که درستی دیدگاهمان را تایید کنند.
شاید بپرسید مگر این روش عینی و علمی نیست؟
براساس اصل لذت جویی که می خواهد ما را از تنش فکری دور بدارد و حس بهتری را به ما بدهد، ما به شکل ناخودآگاه فقط شواهدی را پیدا می کنیم که برآنچه دوست داریم باور کنیم، مهر تایید می زنند. یعنی در جمع آوری شواهد به صورت انتخابی عمل می کنیم. این همان سو گیری تایید است.
نشانه هایی از این سوگیری را می توتنیم در طرح ها و برنامه ریزی های سازمان ها ببینیم. به ویژه برنامه هایی که پرهزینه ترند. اصولا برنامه چیزی است که تدوین می شود تا ما را به نتیجه ای مطلوب و مثبت برساند. اگر مردم و شرکت ها پیامدهای مثبت و منفی برنامه شان را به یک اندازه و به طور برابر ارزیابی می کردند، عمل کردن به آن برنامه برای آنها سخت می شد.
برای همین، آن ها ناخواسته فقط اطلاعاتی را مورد توجه قرار می دهند که نتیجه مثبت و مطلوب را تایید می کند. این سوگیری را می توان در افراد یا سازمان هایی که به دنبال خدمات مشاوره هستند نیز مشاهده کنیم. مردم و سازمان ها در نهایت تمایل دارند ایده ها و ترجیحاتشان از زبان یک کارشناس تایید شود. یعنی مشورت می گیرند تا آنچه را دوست دارند بشنوند، نه آنچه درست است. حتی آنچه را که می شنوند طوری تفسیر می کنند که خوشایند خودشان باشد و اگر توصیه ها برخلاف میل آن ها باشد، به نحوی حرف را نادیده می گیرند و کار خودشان را می کنند.
هرچه فرد قدرت بیشتری داشته باشد، بیشتر در معرض سوگیری تایید قرار دارد.
اگر بدنبال شواهدی برای شناسایی سوگیری تایید هستید، به آن ایده ها و نظریاتی فکر کنید که خوب و رویایی اند، آن قدر که باورکردن آن ها دشوار است و در واقع به نظر نمی رسد درست باشند، اما بی نهایت آمار و تحقیق در اثبا تو تایید و اعتبار آن ها ارائه می شود. پیدا کردن تایید برای آنچه به آن باور دارید کار سختی نیست. در اینترنت مدارک و شواهد زیادی را به نفع خودمان می توانیم جمع آوری کنیم.
به طور کلی، شما نباید درستی ایده های افراد را فقط به این دلیل که مدرک در اختیارتان گذاشته اند قبول کنید. خودتان دست بکار شوید تا صحت و اعتبار مدرک را با وضوح و شفافیت فکر ارزیابی کنید؛ با بیشترین تردید و شک گرایی ممکن!
همواره اولین حرکت شما باید یافتن مدرکی باشد که باورها و اعتقادات ریشه دارتان را مردود می شمارد. این علمِ حقیقی است.
